"W latach 70. XX wieku powstał termin wsparcia społecznego. Od tego czasu badacze starali się go zdefiniować. Pomimo to nadal brak jest jego jednoznacznej definicji.
Zofia Jaworowska-Obój i Barbara Skuza określają wsparcie społeczne jako pomoc dostępną dla człowieka kiedy znajduje się on w trudnych, stresowych sytuacjach. Natomiast Peter Franks, ujmuje wsparcie społeczne w kategoriach pewnego układu społecznych relacji, jak i więzi, które pozytywnie oddziałują w sposób bezpośredni lub pośredni na danego człowieka. Jednocześnie autor ten wskazuje, że wsparcie zakłada istnienie relacji między ludźmi pozwalającej osobie wspomaganej zauważyć i odczuć, że ma koło siebie osoby, na które może liczyć[1].
Ze względu na fakt, że badania nad wsparciem posługują się wieloma konceptualizacjami wsparcia społecznego, to pojawiają się w nich liczne rozróżnienia i klasyfikacje działań wspierających. Wśród nich wyróżnić można na przykład[2]:
- wsparcie emocjonalne (jego istotą jest okazywanie w sposób zarówno werbalny, jak i niewerbalny zrozumienia, współczucia, a także wsparcia ludziom w sytuacji ich kryzysu emocjonalnego);
- wsparcie informacyjne (polega m.in. na udzielaniu rad i przekazywaniu innych informacji pomocnych w rozwiązywaniu problemów życiowych jednostki);
- wsparcie materialne (można przyjąć, że jego istotą jest dostarczanie osobie potrzebującej różnego rodzaju przydatnych jej rzeczy, tj. pieniędzy, wyposażenia; takie postępowanie może mieć na celu stworzenie danej osobie możliwości do podejmowania czynności sprzyjających jej rozwojowi);
- wsparcie instrumentalne zwane także wsparciem przez świadczenie usług (polega na pomaganiu osobie potrzebującej poprzez wykonywanie dodatkowych czynności codziennych, tj. prac domowych, czynności poza domem; taki rodzaj wsparcia może być dodatkową stymulacją rozwoju i aktywności);
- wsparcie wartościujące (polega m.in. na okazywaniu uczucia uznania, akceptacji i potwierdzeniu znaczenia oraz wartości jednostki dla życia społecznego);[3]
- wsparcie duchowe (stanowi niesamowicie istotny element spirali życzliwości, jaką powinien być otoczony człowiek)[4]."
Zacytowano fragment artykułu dr Izabeli Pietrowskiej.
Pietrowska I. (2017). Nauczyciel akademicki w procesie wsparcia studentów z dysleksją. W: I. Błaszczak (red.), Nauczyciel i uczeń w procesie edukacji dorosłych. Tradycje i wymogi współczesności. Warszawa. (s. 283-298). Zakład Filozofii SGGW.
Bibliografia:
[1] L. Płaszewska-Żywko, M. Kózka, Modele opieki pielęgniarskiej nad chorym dorosłym, Podręcznik dla studiów medycznych, Wydawnictwo Lekarskie PZWL, Warszawa 2010, s. 45.
[2] A. Kacperczyk, Wsparcie społeczne w instytucjach opieki paliatywnej i hospicyjnej, Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego, Łódź 2006, s. 20.
[3] L. Płaszewska-Żywko, M. Kózka, Modele…, op. cit., s. 47.
[4] D. Włodarczyk, Wsparcie społeczne a radzenie sobie ze stresem u chorych po zawale serca, (w:) „Przegląd Psychologiczny”, 1999, 4, s. 95-113."
Comments